Хелсиншки комитет: Македонија 10 години живее со неправди

На денешната дебата „10 години неправда“ која во организација на Хелсиншкиот комитет за човекови права, во рамки на граѓанската акција „Заслужуваме подобро“ се одржа во клубот ГЕМ, Уранија Пировска извршна директорка на ХКМ, рече дека Република Македонија „веќе 10 години е држава која е заробена од страна на политичките структури на власт“.

„Присвојувајќи го секој аспект од нашето општество, партиите на власт ги присвоија и правдата, слободата и безбедноста на граѓаните во Македонија“, рече воведничарката Пировска. „Денес, во Република Македонија, зборовите правда, слобода и безбедност немаат исто значење за сите граѓани. Денес, доколку сте соработници или блиски со структурите на власт, тогаш овие зборови имаат мошне широко значење и можете да ги извртите во своја полза. Но, доколку не сте дел од нив, доколку сте критички настроени кон власта, или доколку сте нејзин противник, тогаш, овие зборови во практика можат да бидат недостижни. Поради тој менталитет на владеење, поради поставувањето и злоупотребата на целиот систем во функција на своите политички и финансиски интереси, оваа Влада во изминатите десет години, зад себе остави голема трага на уништени човечки животи и судбини“, рече Пировска.

Прв говорник беше пртеседателот на ХКМ, професорот д-р Гордан Калајџиев, кој зборуваше за случајот „Кампања“, и рече дека спектакуларното приведување на Љубе Бошкоски е политички монтиран случај и истакна дека ваквите лоши практики, ќе се предаваат на студентите по право, како не треба да се постапува.

„Вакви политички притвореници, како што е Бошкоски, се типични за Русија или за Турција. Ние треба да учиме од европските практики, затоа што сакаме да имаме здраво општество. Ние, всушност, немаме лошо судство, но поради политички монтираните случаи, судовите стекнуваат недоверба и лоша слика кај граѓаните“, рече Калајџиев.

Маргарита Цаца Николовска, поранешната судијка во Стразбур, зборуваше за случајот „Лустрација“ и ги спомена случаите на лустрираниот судија Трендафил Ивановски и Јордан Митриновски, експретседател на скопскиот Апелационен суд, за кои Судот за човекови права во Стразбур донесе одлука во нивна корист. Случајот „Лустрација“ започна во 2012 година, досега има решенија за 203 граѓани, а беа испрашани околу 30 илјади граѓани.

Новинарот Борјан Јовановски, зборуваше за Томислав Кежаровски, кој беше политички затворен новинар. Тој рече дека неправдата и притисокот кон медиумите, оваа власт го започна со затварањето на ТВ А1 телевизија, потоа следувало превземањето на „Дневник“, за на крај, да го уапсат критички настроениот новинар Кежаровски.

„Спектакуларното апсење на Кежаровски, пред камери, каде што можеше да се види страдањето на неговото семејство, беше апел до сите нас, дека истото ќе не снајде, доколку се дрзнеме да кажеме или напишеме нешто критички за власта. Но, јас би кажал дека тоа не разбуди од конфорот, и сите застанавме во одбрана на Кежаровски, а со тоа добивме една мала, но, битна победа. Сите упативме порака до власта дека нема да им се исполнат плановите, како што ги испланираа“, рече Јовановски.

Неда Чаловска од Хелсиншкиот комитет за човекови права, зборуваше за неправдата која и беше нанесена на малата Тамара Додевска, која почина поради институционална грешка. Голготата на семејството на Тамара низ здравствените лавиринти започна уште во април 2014 година.

„Иако имаше одлука од две релевантни здравствени институции дека малата Тамара не може да се лечи во Македонија и дека операцијата мора итно да се изврши во странство, од Фондот за здравство и одобрија лечење во странство, два дена по нејзината смрт... По жалбата на мајката, второстепената комисија на Фондот ја потврдува одлуката на пррвостепената комисија, укажувајќи дека во Македонија, постојат услови за операција, иако според конзилијарно мислење од две клиники, немало услови... По смртта на Тамара, следуваа протести на граѓаните при што се постигна мала победа со тоа што дадоа откази неколку директори. Но, со тоа што дадоа откази, нема да се спасат од законската казна, бидејќи ХКМ и мајката на Тамара, поднесоа кривични пријави против министерот за здравство Никола Тодоров и сите инволвирани лица“, вели Чаловска.

Д–р Воислав Стојановски зборувајќи за случајот „Вранишковски“, рече дека Вранишковски е првиот случај на политички затвореник во Македонија. „Во 2002 година, Вранишковски сака да формира „Охридска православна црква“, но не можел да ја формира затоа што не била во состав на МПЦ. Во 2003 година, бил обвинет за самоволие, на една година условна казна, бидејќи ја крштевал својата внука. Во 2014 година, беше осуден на 18 месеци затворска казна, затоа што беше обвинет дека шири верска омраза, бидејќи проповедал во приватни станови и куќи и дека направил православен календар.

„Не само Охридската православна црква, туку и Бекташиската заедница не може да се регистрираат, затоа што не им дозволуваат од ИВЗ и МПЦ. Во македонската политика имаат големо влијание верските институции, што е спротивно на македонскиот Устав“, рече Стојановски.