Голем број нерегуларности од почетокот на изборната кампања

Набљудувачите на ЦИВИЛ - Центар за слобода регистрираа над 70 случаи на нерегуларности во првите седум дена од кампањата за предвремените парламентарни избори. Над 100 пријави пристигнаа од граѓанки и граѓани од целата земја кои јавуваат за нерегуларности во 14-те категории кои ЦИВИЛ ги истражува во текот на целиот изборен процес.

Нерегуларностите се документирани, обработени и верификувани од набљудувачите и експертскиот тим на ЦИВИЛ.

Се нотираат три случаи на предвремено започнување на предизборната кампања од три различни политички партии, иако Република Македонија, според претходните извештаи и анализи на ЦИВИЛ, долго време се наоѓа во предизборна кампања, долго пред започнувањето на официјалниот дел од кампањата на 21-ви ноември.

Злоупотреба на јавните ресурси на локално и национално ниво се нотираат во 14 случаи, при што се работи и за нетранспарентно финансиско работење на институциите и политичките партии. За злоупотреба на јавната администрација обработени се 23 случаи. Во тие случаи спаѓаат 'списоците со сигурни гласачи', како и случаи на притисоци за присуство на митинзи, мобинг и политичка дискриминација.

Алармантна е состојбата со злоупотреба на малолетниците во предизборната кампања. ЦИВИЛ регистрира 17 случаи на злоупотреба на малолетниците во средните и основните училишта и еден случај во градинка. Практично, секое училиште е претворено во изборен штаб, каде што наставниот кадар и родителските совети вршат агитација, притисоци и уцени врз родителите на учениците, користејќи ги учениците како алатка за да ги принудат граѓанките и граѓаните на соработка со владејачките партии. Постојат наводи во провладините медиумите за еден случај на злоупотреба на малолетниците во едно училиште каде претставници на опозициската СДСМ вршат вршат пропаганда.

ЦИВИЛ бара децата да бидат оставени на мира! Тоа што политичарите сакаат да дојдат на власт, не смее да се одразува на децата, на малолетниците, на учениците!

Нотирани се два случаја на корупција на гласачите.

Говорот на омраза, заканите и уцените се широко распространети и секојдневно се нотираат многу нови случаи. Нив, во голем број ги пријавуваат набљудувачите и граѓанските новинари, како и засегнатите граѓанки и граѓани. Постапката за верификување и обработување на тие податоци е во тек.

Можното попречување на гласањето од институциите, јавните претпријатија и приватните компании е документирано во два случаја досега. Се надеваме дека ќе престанат притисоците, односно темпирањето на работното време на гласачите на изборниот ден онака како што им одговара на одредени структури на моќта. Од двата случаја, еден е добро познат во јавноста, откако ЦИВИЛ го откри. Таквата пракса е неприфатлива.

Насилство се регистрира во шест случаи во првата недела на предизборната кампања. Во три случаи се работи за физичко насилство, а во три случаи за демолирање на изборни штабови.

Веќе подолго време ЦИВИЛ ја алармира јавноста, институциите, посебно Државната изборна комисија за фантомските гласачи. ДИК, за жал, не успеа да се извлече од влијанието на политичките партии, а ревизијата на Избирачкиот список не ја спроведе на задоволителен начин. Тоа е факт. Се надеваме дека ДИК ќе им излезе во пресрет на граѓанките и граѓаните да го остварат своето право на глас на денот на гласањето и дека брзо ќе реагираат во решавањето на проблемите со кои тие ќе се соочат.

ЦИВИЛ упатува пет категорични барања:

1. Бараме политичките партии веднаш да престанат со злоупотребите и со кршењето на Изборниот законик и на Кодексот за фер и демократски избори;

2. Бараме институциите, јавната администрација и претпријатијата да профункционираат во согласност со нивните ингеренции и обврски пред граѓанките и граѓаните;

3. Бараме транспарентност на финансиското работење на институциите и транспарентност на финансирањето на изборната кампања на политичките партии;

4. Бараме Државната изборна комисија да се ослободи од политичкиот диктат на партиите и да биде чувар на правото на глас на денот на гласањето и на брз и едноставен начин да ги реши проблемите;

5. Бараме дебата помеѓу политичките лидери, а не - препукување од говорниците на нивните митинзи. На 19-ти септември упативме јасно барање, со многу лесни услови, за учество на лидерите на двете најголеми политички партии, да излезат на дебата пред јавноста на Република Македонија. Еден од политичките лидери од кои побаравме учество, веднаш позитивно се изјасни за поканата, од другиот сé уште чекаме одговор.

(Период на известување: 21-27 ноември 2016)