Македонски
Shqip
English
„Шарената револуција“ која ја започнаа продемократските демонстранти, трае веќе 11 дена и секој ден демонстрантите ги фарбаат спомен-обележјата, дел од проектот на Владата „Скопје 2014“. Но, генералот Стојанче Ангелов, повика да запре фарбањето на спомен-обележјата, со Фејсбук статусот под наслов „Ве молам, ама ептен многу Ве молам!“,што во целост го пренесуваме:
„Добри луѓе! Некои од вас можеби имаат префинет вкус, но јас, изгледа, не. Мене и вакви, какви што се, ми се допаѓаат. Ми се допаѓаат повеќето споменици и објекти од “Скопје 2014“. Дури, повеќето од нив, ми изгледаат убави. Некои од нив преубави. На пример, споменикот на кралот. Споменикот на Александар Македонски. Но, не само тој. Преубав ми е и споменикот на Бранителите од 2001-та, и споменикот на ВМРО, и споменикот на АСНОМ… Иако се дел од ‘Скопје 2014’, мене сепак, ми се убави. И мислам дека не е грев. Не е грев да ми се допаѓа нешто кое на некои од вас им изгледа смешно. Па, нели, се бориме за демократија? За правото на различно мислење? Правото на различен вкус? А нели, за вкусовите не се дискутира.
Добри и разлутени луѓе!
Објектите и спомениците од ‘Скопје 2014’ нѐ ни се виновни за огромните пари кои се испраа преку нив. Не ни се виновни ниту за урбаниот фалсификат кој се направи со нив. Не ни се виновни ниту за гротеската која се направи со нив.
Но, добри, разлутени и разумни луѓе!
Од самиот почеток не го оправдував, но сега мислам дека е доста. Ве молам, ама ептен ве молам, доста беше боја по нив. Да го зачуваме достоинството на протестот. И со боја, и без боја, режимот ќе падне. Режимот ќе падне, а спомениците ќе останат. Ќе останат да сведочат за едно страшно време. Да сведочат за едно темно време. Време во кое болни деца умираа додека некој си играше крал.
Затоа!!! Да се собереме 100.000 и режимот ќе падне сам. Без насилство, без боја, без крв“.
Статусот на Ангелов предизвика бројни реакции, а еден од највпечатливите беше одговорот на професорката Мирјана Најческа.
Таа на Ангелов му одговори дека „секој денар потрошен на спомениците од проектот ‘Скопје 2014’ е денар одземен од здравството, образованието, социјалата, заштитата на животната средина... Секој споменик е надгробен споменик на многу луѓе кои можеле да живеат и преживеат, да се развиваат и да творат. И заради тоа мора да бидат уништени, како симбол на злото“.
И Фејсбук статусот на Најческа го пренесуваме во целост:
„1. Спомениците и сé што е изградено во проектот ‘Скопје 2014’ претставува кич кој не смее да биде оставен заради тоа што ќе влијае на генерациите кои доаѓаат и ќе не дефинира нас како граѓани на пазарско, наместо на уметничко ниво.
- Секој споменик од проектот ‘Скопје 2014’ е дивоградба која е донесена спротивно на Законот за меморијални споменици и спомен-обележја и како таков, треба да биде отстранет.
- Спомениците од проектот ‘Скопје 2014’ создаваат лажна историја на луѓето кои живееле на овие простори, лажно ги прикажуваат дејците кои делувале на овие простори и градат психологија на насилство.
- Спомениците од проектот ‘Скопје 2014’ се симбол на диктатурата, на тоталитаризмот кој го исклучи народот од процесот на одлучување за местото на своето живеење и како такви, мора да бидат срушени.
- За секој споменик од проектот ‘Скопје 2014’ се жртвувани дрвја и зелени површини, со што градот е претворен во зандана од 19 век и затоа, мора да бидат уништени.
- Секој денар потрошен на спомениците од проектот ‘Скопје 2014’ е денар одземен од здравството, образованието, социјалата, заштитата на животната средина. Секој споменик е надгробен споменик на многу луѓе кои можеле да живеат и преживеат, да се развиваат и да творат. И заради тоа, мора да бидат уништени, како симбол на злото.
Историјата се учи за да ја изградиме сегашноста и да ја трасираме иднината. Историјата не смее да стане дел од сегашноста и не смее да ја зароби иднината.
Ептен си ја загрешил работата, Стојанче Ангелов.
Бојата е најмалото нешто што треба да им се направи на овие споменици“.
Во своја колумна, активистот за човекови права, Жарко Трајановски, потенцираше дека објектите од „Скопје 2014“ воопшто не се споменици:
„Бесмислена е дебатата дали „спомениците“ од „Скопје 2014“ треба да се ‘шараат’, затоа што објектите што се ‘мета’ на ‘Шарената револуција’, воопшто не се меморијални споменици. И ‘Воинот на коњ’, и ‘Воинот’ без коњ што го викаме Филип (што на старогрчки значи „коњољубец“), не се воопшто споменици, туку спомен-обележја од локално значење за Општина Центар. ‘Порта Македонија’ не е ниту спомен обележје од локално значење, туку е изградена како уметничка скулптура! Сите т.н. споменици од ‘Скопје 2014’, се всушностм дивоградби, изградени со прекршување на Законот за меморијалните споменици и спомен обележјата.
Според член 4 од Законот за меморијалните споменици и спомен обележјата, „спомен-обележја, во смисла на овој закон, се бисти, скулптури, плочи, чешми, фонтани и други уметнички и архитектонски дела и творби што со своите содржини и ознаки одбележуваат настани и личности од членот 2 на овој закон или од народната традиција, кои се од локално значење (во натамошниот текст: спомен- обележје)“, а според член 5, „меморијален споменик може да подига Собранието на Република Македонија, согласно со овој закон. Иницијатива за подигање меморијален споменик можат да дадат, како и да вложуваат средства за негово подигање: Собранието на Република Македонија и органите на државната управа, единиците на локалната самоуправа, установи, здруженија на граѓани и фондации, други заинтересирани правни лица и граѓани. Спомен- обележје можат да подигаат општините, градот Скопје и општините во градот Скопје, согласно со овој и друг закон. Правни и физички лица можат да дадат иницијатива до советот на општините, на градот Скопје и на општините во градот Скопје за подигање спомен- обележје, како и да вложуваат средства за негово подигање. Странски државјани и лица без државјанство можат да вложуваат средства за подигање на меморијален споменик, односно спомен- обележје“.
